Eng
HPV (Human Papilloma Virus), hem kadınlarda hem erkeklerde görülebilen çok yaygın bir virüstür. Ancak tüm HPV tipleri aynı değildir. Bazıları zararsız siğillere neden olurken, bazıları kanser gelişimiyle ilişkilidir. Bu yazıda, HPV tipleri arasındaki farkları ve hangi tiplerin riskli olduğunu sade bir dille anlatacağız.
HPV Nedir?
HPV, cilt ve mukozayı etkileyen DNA virüsleri grubuna ait bir mikroorganizmadır. Cinsel yolla bulaşan en yaygın enfeksiyonlardan biridir. Kadınlarda rahim ağzı (serviks), vulva ve vajina, erkeklerde ise penis ve anüs bölgesini tutabilir. Çoğu HPV enfeksiyonu bağışıklık sistemi tarafından 6–18 ay içinde temizlenir, yani kalıcı hale gelmez. Ancak bazı tipler vücutta uzun süre kalabilir ve hücrelerde anormal değişimlere yol açabilir.
HPV Tipleri Kaç Tane?
Bugüne kadar 200’den fazla HPV tipi tanımlanmıştır. Bunlardan yaklaşık 40 kadarı genital bölgeyi etkiler. Tıbbi olarak HPV tipleri iki ana gruba ayrılır:
-
Düşük Riskli HPV Tipleri
Bu tipler genellikle siğil (kondilom) oluşturur ama kansere dönüşmez.
En sık görülen düşük riskli tipler:
– HPV 6
– HPV 11
Bu iki tip, genital siğillerin %90’ından sorumludur.
Deri üzerinde kabarıklık, pütürlü lezyonlar oluşturabilirler.
Tedavi edilmeseler bile kansere dönüşmezler ama bulaşıcıdırlar. -
Yüksek Riskli HPV Tipleri
Bu tipler hücrelerin DNA yapısını bozarak kanser gelişimine yol açabilir.
En sık görülen yüksek riskli tipler:
– HPV 16
– HPV 18
– HPV 31, 33, 35, 45, 52 ve 58
Özellikle HPV 16 ve 18, rahim ağzı kanserlerinin %70’inden sorumludur.
Ayrıca vulva, vajina, anüs ve orofarenks (boğaz) kanserleriyle de ilişkilidir.
HPV 16 ve 18 Neden Daha Tehlikeli?
Bu iki tip, hücrelerin çekirdek yapısını etkileyerek kontrolsüz çoğalmaya neden olur. Yani hücrelerin “yaşam süresi” uzar ve zamanla DNA hasarları birikir. Eğer bağışıklık sistemi virüsü temizleyemezse, bu hücreler kanser öncüsü lezyonlara dönüşebilir. HPV 16 genellikle yüksek dereceli displazilerle (HSIL), HPV 18 ise rahim ağzı adenokarsinomlarıyla ilişkilidir.
HPV Testi Ne Gösterir?
HPV testi, virüsün DNA’sını tespit eder. Smear testine ek olarak yapılır ve hangi HPV tiplerinin mevcut olduğunu gösterir. Bu sayede doktorunuz, enfeksiyonun risk seviyesini belirleyebilir. Sonuç örnekleri şu şekilde olabilir:
– HPV 16 pozitif: yüksek riskli
– HPV 18 pozitif: yüksek riskli
– HPV 6/11 pozitif: düşük riskli
– Diğer yüksek riskli tipler: orta-yüksek riskli
Bu sonuçlara göre takip sıklığı ve kolposkopi ihtiyacı planlanır.
HPV Pozitifsem Ne Olur?
HPV pozitifliği kanser olduğunuz anlamına gelmez.
Ancak özellikle yüksek riskli tipler varsa, düzenli takip ve kolposkopi gerekir.
Çoğu kadında HPV zamanla kaybolur, ama hücresel değişim saptanırsa erken müdahale çok önemlidir.
Korunmak için:
– HPV aşısı yaptırın (9–45 yaş arası uygulanabilir)
– Düzenli smear ve HPV testleri yaptırın
– Bağışıklığınızı güçlü tutun (sigaradan uzak durun, dengeli beslenin)
Son Söz
Her HPV enfeksiyonu tehlikeli değildir; ama bazı tiplerin uzun süre vücutta kalması ciddi sonuçlar doğurabilir. Erken tanı, düzenli kontrol ve HPV aşısı, sizi birçok riskten korur. İzmir Kolposkopi ekibi olarak, HPV tanı ve takip sürecinde hastalarımıza kolposkopik değerlendirme, sitoloji ve tedavi seçenekleriyle destek oluyoruz. Unutmayın: erken fark etmek, en güçlü korunmadır.
