Eng
Kadın sağlığı kontrollerinde yapılan smear testleri ve kolposkopik incelemeler, rahim ağzında (serviks) meydana gelen hücre değişikliklerini erken fark etmemizi sağlar. Bazı durumlarda bu değişiklikler kendi kendine düzelmez ve kanser öncesi lezyon olarak tanımlanır. İşte bu durumda doktorunuz size “LEEP işlemi yapılması gerekiyor” diyebilir. Peki LEEP nedir, nasıl yapılır, ağrılı mıdır, sonrası nasıl geçer? Aşağıda tüm bu sorulara sade ama ayrıntılı cevaplar bulacaksınız.
LEEP Nedir?
LEEP, İngilizce “Loop Electrosurgical Excision Procedure” ifadesinin kısaltmasıdır. Yani “elektrikli halka ile çıkarma işlemi” anlamına gelir. Rahim ağzında anormal hücrelerin olduğu bölge, ince bir tel halka yardımıyla kesilerek çıkarılır. Bu tel halka, çok düşük voltajlı bir elektrik akımı taşır. Amaç, hem hastalıklı bölgeyi çıkarmak hem de bu dokunun patolojik olarak incelenmesini sağlamaktır. LEEP bir anlamda “hem tedavi hem tanı” işlemidir. Yani hem sorunlu bölge alınır, hem de kanser riski olup olmadığı netleştirilir.
Hangi Durumlarda LEEP Yapılır?
LEEP genellikle şu durumlarda önerilir:
– Smear veya biyopsi sonucunda orta ya da ileri dereceli hücresel değişiklik (CIN 2 – CIN 3, HSIL) varsa
– HPV 16 veya 18 gibi yüksek riskli tipler tespit edilmiş ve kolposkopik bakıda HGSİL ile uyumlu anormal doku saptanmış ise
– Önceki takiplerde tekrar eden lezyonlar görülüyorsa
Bu durumlar genellikle kanser öncesi değişikliklerdir ve LEEP ile bu hücreler tamamen temizlenebilir.
LEEP İşlemi Nasıl Yapılır?
LEEP genellikle lokal anestezi altında, ağrısız olarak yapılır.
Bazı durumlarda, hastanın isteğine göre hafif sedasyon (uyutularak) da uygulanabilir.
Adım adım işlem şöyle gerçekleşir:
1. Hasta jinekolojik masaya alınır ve rahim ağzı özel bir aletle görülür.
2. Bölgeye lokal anestezik sprey veya enjeksiyon yapılır.
3. İnce tel halka, anormal hücrelerin bulunduğu bölgeyi milimetrik olarak keser.
4. Kanama olmasın diye, aynı anda çok düşük elektrik akımıyla kanama kontrolü sağlanır.
5. Alınan doku patolojiye gönderilir.
Tüm işlem yaklaşık 20–25 dakika sürer.
Ameliyat sonrası genellikle hastanede yatış gerekmez.
LEEP İşlemi Ağrılı mıdır?
Çoğu kadın için LEEP işlemi ağrısız geçer. İşlem öncesinde yapılan anestezik sayesinde sadece hafif bir baskı hissi duyulur. Bazı kadınlar adet sancısına benzer kısa süreli bir kramp hissedebilir, ancak bu genellikle birkaç dakika içinde geçer. İşlem sonrası gün içinde hafif bir kasık ağrısı veya akıntı olabilir; bu da tamamen normaldir.
LEEP Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
LEEP sonrası dönemde, rahim ağzı yüzeyinin iyileşmesi için yaklaşık 3–4 haftalık bir süre gerekir. Bu dönemde dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
– 3–4 hafta cinsel ilişkiye ara verilmelidir.
– Vajinal duş, tampon, havuza girmek veya banyo küveti kullanmak sakıncalıdır.
– Hafif lekelenme tarzı kanama olabilir — ped kullanılabilir, ancak tampon kullanılmamalıdır.
– Ağrı olursa basit ağrı kesiciler kullanılabilir.
– Kanama artarsa veya kötü kokulu akıntı olursa, mutlaka doktor bilgilendirilmelidir.
İyileşme süreci tamamlandıktan sonra hasta normal yaşamına dönebilir.
Alınan Doku Ne Olur?
LEEP işlemi sırasında çıkarılan doku patoloji laboratuvarına gönderilir. Burada mikroskop altında incelenerek:
– Hücre değişikliklerinin derecesi,
– Lezyonun tamamen çıkarılıp çıkarılmadığı,
– Kanser hücresi varlığı olup olmadığı değerlendirilir.
Bu sonuç, sonraki takiplerin nasıl olacağını belirler. Patoloji sonucu genellikle 7–10 gün içinde çıkar.
LEEP’in Riskleri Var mı?
Her tıbbi işlemde olduğu gibi, LEEP’in de bazı küçük riskleri olabilir. Ancak bu riskler nadirdir ve çoğu durumda geçicidir:
– Hafif kanama veya akıntı
– Nadiren enfeksiyon
– Çok nadir olarak rahim ağzında darlık (stenoz)
– Tekrarlayan işlemler sonrası, gebelikte erken doğum riski hafif artabilir
Deneyimli bir hekim tarafından yapıldığında, bu riskler son derece düşüktür.
LEEP Sonrası Takip Nasıl Olur?
İşlemden 4–6 hafta sonra ilk kontrol yapılır. Daha sonra 6 ay aralıklarla smear veya HPV testi istenir. Her şey normalse hasta rutin yıllık takibe döner. Ama eğer patoloji sonucu “tam temizlenmedi” diyorsa, tekrar LEEP veya yakın takip gerekebilir.
Son Söz
LEEP işlemi, rahim ağzındaki hücresel değişiklikleri erken evrede tedavi edebilmemizi sağlayan güvenli ve etkili bir yöntemdir. Erken fark edilen lezyonlar, bu yöntemle tamamen temizlenebilir ve kanser gelişimi engellenebilir. İzmir Kolposkopi ekibi olarak, LEEP işlemlerini alanında deneyimli kadın hastalıkları ve doğum uzmanları eşliğinde, güvenli koşullarda gerçekleştiriyoruz. Amacımız; hastalarımızın doğurganlığını koruyarak, sağlıklı bir geleceğe adım atmalarını sağlamaktır. Unutmayın: Erken tanı ve doğru tedavi, kadın sağlığında en güçlü koruma kalkanıdır.
